NongYim : Children's Physical Therapy Chair

น้องยิ้ม : เก้าอี้กายภาพบำบัดสำหรับเด็ก

Product design
Universal Design

9 Sep 2015

CHUJIT TREERATTANAPHAN

Project categoriesProduct design, Smart Healthcare
Strategic research themesSmart Healthcare
Sub themes-
SDG goalsGood health and well-being

Executive summary

Project Info / Background

ปัจจุบันผู้ป่วยสมองพิการที่อยู่ในชนบทนั้นมีมากกว่าในเมืองถึง 5 เท่า แต่สถานบริการฟื้นฟู สมรรถภาพทางกายที่มีอุปกรณ์มาตรฐานและบุคคลากรที่เชี่ยวชาญส่วนใหญ่ถูกจำกัดอยู่เฉพาะโรงพยาบาลในตัวเมืองของจังหวัด ดังนั้นผู้ป่วยในชนบทที่ต้องรักษาด้วยการทำกายภาพบำบัดจึงมีข้อจำกัดเพราะการ เดินทางมาทำกายภาพในเมืองนั้นมีค่าใช้จ่ายสูง เมื่อเทียบกับรายได้ของครอบครัวผู้ป่วย ทีมนักวิจัย มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี (มจธ.) ได้มีโอกาสลงพื้นที่จังหวัดมหาสารคามและพบว่าในชนบทมีหลายครอบครัวที่มีลูกหลานเกิดมาพิการทางสมอง ทำให้มีความลำบากในการเดินและเคลื่อนไหว แขน ขามีความอ่อนแรงและแข็งตึง ต้องมีการพัฒนาศักยภาพด้วยการทำกายภาพบำบัด จึงมีแนวคิดที่จะออกแบบผลงานที่พอจะช่วยบรรเทาความยากลำบากในการทำกายภาพบำบัดให้แก่ครอบครัวในพื้นที่ห่างไกล โดยได้รับทุนจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) ร่วมกับมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี การพัฒนาศักยภาพของผู้ป่วยเด็กที่มีความพิการทางสมองในช่วงอายุระหว่าง 3 ถึง 9 ปี ถือเป็นขั้นตอนสำคัญที่มีผลโดยตรงต่อคุณภาพชีวิตและความสามารถในการดำเนินชีวิตประจำวันในระยะยาว นอกจากการฟื้นฟูสมรรถภาพทางกายแล้ว การสร้างทัศนคติและแรงจูงใจที่ดีต่อกระบวนการบำบัดก็มีบทบาทสำคัญไม่ยิ่งหย่อนไปกว่ากัน เพราะจะช่วยให้เด็กมีส่วนร่วมอย่างต่อเนื่องและเปิดรับการฝึกฝนอย่างเต็มที่ การบำบัดที่เหมาะสมและสม่ำเสมอสามารถช่วยประคับประคองอาการไม่ให้ทรุดลง และในบางกรณีอาจช่วยให้เด็กมีพัฒนาการที่ดีขึ้นอย่างเห็นได้ชัด ช่วงวัยตั้งแต่แรกเกิดจนถึงอายุประมาณ 7 ปี ถือเป็นช่วงเวลาที่เด็กมีการเจริญเติบโตและพัฒนาการสูงสุด หากเด็กในช่วงวัยนี้ไม่ได้รับการฟื้นฟูและการกระตุ้นทักษะต่าง ๆ อย่างต่อเนื่อง จะส่งผลให้เกิดภาวะกล้ามเนื้อและข้อต่อยึดเกร็งเพิ่มขึ้น ซึ่งเป็นอุปสรรคต่อกระบวนการฟื้นฟูในระยะยาว ทำให้ผลของการบำบัดไม่สามารถเกิดประสิทธิภาพสูงสุดได้ และอาจส่งผลให้เด็กขาดความสามารถในการช่วยเหลือตนเองเมื่อเติบโตขึ้นในอนาคต การให้การฟื้นฟูอย่างทันท่วงทีและเหมาะสมจึงมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการส่งเสริมพัฒนาการของเด็กพิการทางสมองให้สามารถใช้ชีวิตได้อย่างมีคุณภาพและมีศักยภาพสูงสุดตามวัย

Project detail

Process

จากการลงพื้นที่เก็บข้อมูลภาคสนามในจังหวัดมหาสารคาม เพื่อสังเกตพฤติกรรมการใช้ชีวิตประจำวันและพูดคุยกับครอบครัวของเด็กพิการทางสมองที่ประสบปัญหาในการเข้ารับการบำบัดและฝึกทักษะ รวมถึงอุปสรรคในการดูแลและอำนวยความสะดวกในชีวิตประจำวัน พบว่า เด็กส่วนใหญ่ใช้เวลาส่วนมากในการทำกิจกรรมบนพื้นภายในบ้าน ส่งผลให้การเคลื่อนไหวและการเข้าถึงสิ่งแวดล้อมรอบตัวมีข้อจำกัด คณะผู้วิจัยจึงมุ่งเน้นการพัฒนาอุปกรณ์ที่ช่วยให้เด็กสามารถเคลื่อนที่ได้ด้วยตนเองภายในบ้านอย่างอิสระและปลอดภัย เพื่อส่งเสริมให้เกิดการเรียนรู้ผ่านการเคลื่อนไหวอย่างเป็นธรรมชาติ การออกแบบอุปกรณ์ดังกล่าวมีเป้าหมายเพื่อให้เด็กเกิดความสนุกสนานในการสำรวจสิ่งรอบตัว พร้อมทั้งได้รับการฝึกฝนทักษะการควบคุมการเคลื่อนไหวตามศักยภาพที่มี ซึ่งจะช่วยกระตุ้นให้เกิดความอยากรู้อยากเห็นและความกล้าในการทดลองสิ่งใหม่ ๆ มากยิ่งขึ้น จากแนวคิดนี้ คณะผู้วิจัยจึงได้พัฒนาต้นแบบเก้าอี้สำหรับเด็กพิการทางสมองที่มีชื่อว่า น้องยิ้ม ซึ่งถูกออกแบบให้มีลักษณะเป็นเก้าอี้ทรงเตี้ยติดล้อ เพื่อให้เด็กสามารถใช้แขนหรือขาช่วยในการเคลื่อนที่ไปยังบริเวณต่าง ๆ ภายในบ้านได้ด้วยตนเอง การเคลื่อนไหวในลักษณะนี้ช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ และกระตุ้นให้เด็กมีความกระตือรือร้นมากขึ้น นอกจากนี้ เก้าอี้ น้องยิ้ม ยังได้รับการออกแบบให้มีรูปลักษณ์ที่เป็นมิตรกับเด็ก ทั้งในด้านรูปทรงและสีสันที่สดใส จึงสามารถดึงดูดความสนใจและสร้างความรู้สึกคุ้นเคยได้ดี เด็กสามารถขึ้นใช้งานได้ด้วยตนเองอย่างง่ายดาย ตัวเก้าอี้มีความปลอดภัย ไม่ซับซ้อน และสามารถใช้งานได้เหมือนของเล่นทั่วไปในชีวิตประจำวัน อีกทั้งยังสามารถปรับรูปแบบการใช้งานให้เหมาะสมกับศักยภาพที่แตกต่างกันของเด็กแต่ละคนได้ ไม่ว่าจะเป็นการเคลื่อนที่โดยใช้ขาหรือมือ จึงเปิดโอกาสให้เด็กทุกคนสามารถใช้งานได้อย่างเหมาะสมและเกิดประโยชน์สูงสุด

Result

การดำเนินงานวิจัยครั้งนี้ได้รับความร่วมมืออย่างดียิ่งจาก ศูนย์บริการคนพิการ โรงเรียนศรีสังวาลย์ ซึ่งได้ให้คำแนะนำ ตลอดจนร่วมทดสอบผลิตภัณฑ์ร่วมกับครูกายภาพบำบัด จนได้ผลลัพธ์ที่เป็นที่น่าพึงพอใจ ทั้งในด้านประสิทธิภาพและความเหมาะสมในการใช้งานภายในสถานฝึก อย่างไรก็ตาม แบบเก้าอี้พลาสติกต้นแบบที่ทีมวิจัยพัฒนาขึ้นจำเป็นต้องใช้แม่พิมพ์ฉีดพลาสติกซึ่งมีต้นทุนการผลิตสูง และต้องผลิตในจำนวนมากจึงจะสามารถลดต้นทุนต่อหน่วยให้คุ้มค่าได้ เพื่อแก้ไขข้อจำกัดดังกล่าว ทีมวิจัยจึงได้สรรหาเก้าอี้ที่มีลักษณะใกล้เคียงกับต้นแบบจากท้องตลาดมาปรับใช้ในการออกแบบผลิตภัณฑ์ โดยได้รับการสนับสนุนจาก บริษัท ไพโอเนียร์ อินดรัสเทียล คอร์ปอเรชั่น จำกัด ในการจัดหาเก้าอี้สำหรับใช้ในโครงการวิจัยและส่งมอบให้โรงเรียนศรีสังวาลย์นำไปใช้งานจริง นอกจากนี้ ส่วนของโครงสร้างเหล็กและระบบล้อเลื่อนที่ใช้รองรับเก้าอี้ได้รับความอนุเคราะห์จาก บริษัท เฟอร์นิสต์ ในการผลิตต้นแบบ ทำให้ทีมวิจัยสามารถพัฒนาและประกอบเก้าอี้สำหรับเด็กพิการที่มีชื่อว่า น้องยิ้ม ได้สำเร็จ เก้าอี้ น้องยิ้ม มีต้นทุนการผลิตต้นแบบเพียงตัวละไม่เกิน 3,500 บาท สามารถรองรับน้ำหนักเด็กได้สูงสุดถึง 60 กิโลกรัม อีกทั้งยังมีความแข็งแรง ทนทาน และใช้งานได้อย่างปลอดภัย ปัจจุบัน ทีมวิจัยได้ดำเนินการยื่นขอจดสิทธิบัตรด้านการออกแบบผลิตภัณฑ์เป็นที่เรียบร้อยแล้ว นับเป็นอีกหนึ่งความสำเร็จที่เกิดจากความร่วมมือระหว่างภาคการศึกษา ภาคเอกชน และชุมชน ในการพัฒนานวัตกรรมเพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตของเด็กพิการในประเทศไทย

การนำไปใช้ประโยชน์

ปัจจุบันผู้วิจัยได้นำเก้าอี้น้องยิ้มไปมอบให้ศูนย์บริการคนพิการในโรงเรียนศรีสังวาลย์จำนวน 2 ตัว เพื่อใช้ในกิจกรรมกายภาพบำบัดในโรงเรียน ซึ่งมีเด็กพิการในชั้นอนุบาลและชั้นประถมศึกษารวม 195 คน รวมถึงครอบครัวเด็กที่พิการทางสมองที่มหาสารคามจำนวน 1 ตัว ศูนย์ดูแลสุขภาพและพัฒนาเด็กเล็ก อบต.วังแสง จังหวัดมหาสารคามจำนวน 1 ตัว ศูนย์การศึกษาพิเศษประจำจังหวัดมหาสารคามจำนวน 1 ตัว และได้รับการคัดเลือกจาก มจธ. ทูลเกล้าฯ ถวายแด่สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ในงานมหกรรมวิจัยแห่งชาติ 2558

Location

Maha Sarakham

Team

Members

CHUJIT TREERATTANAPHAN
Project owner
Lecturer - สาขาวิชาการบูรณาการการออกแบบด้วยพหุปัญญา (MIDI) (ป.ตรี), KMUTT
- Digital Service Design
- Design Thinking
- Design Innovation
- Service Design
- UX/UI Design Research and Development
- User-Centered Design
- Interface/Interaction Design
- Cognitive and Psychological Aspects in Design
- Qualitative Research on User Behavior and Consumer Demand
- User Research
More
APIROM KONGKANAN
Lecturer, KMUTT
More